Hiện nay, rất nhiều bạn trẻ đứng trước bước ngoặt của cuộc đời sau khi học xong lớp 12 sẽ đặt ra câu hỏi: “học xong 12 nên học nghề gì? Làm nghề nào thì mới có tương lai?” Việc định hướng nghề nghiệp trở thành một trong những mối quan tâm hàng đầu của những bạn trẻ không có định hướng học đại học. Bài viết này sẽ phần nào giúp các bạn trẻ tìm ra câu trả lời.
Lý do không học đại học
“Học xong 12 nên học nghề gì? “ thường là câu hỏi được các bạn trẻ xác định sẵn không học đại học quan tâm. Bởi những bạn đã chọn học đại học, chọn trường, chọn ngành thì thì hầu hết cũng đã chọn được nghề mà mình yêu thích và gắn bó sau này. Trong quan niệm của nhiều người, đại học chính là con đường ngắn nhất dẫn đến thành công, nhưng xã hội hiện nay lại ghi nhận một xu thế mới đó chính là các bạn trẻ không chọn học đại học mà quyết định học nghề.
Vậy lý do là gì khiến các bạn trẻ không còn hứng thú với việc học đại học nữa? Theo khảo sát, dưới đây là một số lý do chính:
Thời gian học đại học kéo dài
Với hệ đại học, chương trình học sẽ thường kéo dài ít nhất từ 3,5 năm cho tới 4-5 năm, với các ngành đặc thù như y, dược thì thời gian học còn kéo dài tới 6-7 năm. Sau khi kết thúc chương trình học, sinh viên mới được lấy bằng tốt nghiệp và ra trường để xin việc làm. Hơn nữa, với thời gian học kéo dài thì một số bạn sinh viên sẽ không có đủ chi phí để trang trải cho học phí cũng như cho cuộc sống sinh viên ở các thành phố lớn.
Nên để lựa chọn giữa việc học 4 năm trên giảng đường và học nghề vài tháng đến một năm là có thể ra nghề và đi làm luôn thì nhiều bạn trẻ chọn con đường học nghề.
Chương trình học đại học chưa được cải tiến
Hầu hết chương trình đào tạo hệ đại học chính quy hiện nay ở Việt Nam đều được đánh giá là còn lan man, chưa tập trung chuyên môn, không chú trọng nhiều vào thực hành. Sinh viên phải dành ít nhất là 1 năm để học các môn đại cương không liên quan nhiều đến chuyên ngành, khiến nhiều bạn có cảm giác chán nản, mất phương hướng trong những năm đầu.
Ngoài ra, chương trình học đại học tại Việt Nam khá đặt nặng về lý thuyết, chưa thực sự chú trọng vào thực hành. Nhiều bạn sinh viên ra trường nhưng vẫn khó khăn trong việc tìm kiếm việc làm bởi chưa có kinh nghiệm, chưa có kỹ năng, trong khí đó là những điều cần thiết mà bất cứ nhà tuyển dụng nào cũng cần ở ứng viên.
Vì vậy, để hoàn thành tốt chương trình học đại học và có thể dễ dàng tìm được việc sau khi tốt nghiệp thì sinh viên sẽ phải chủ động rất nhiều để phát triển bản thân.
Không phải cứ học đại học là có thể tìm được việc làm tốt
Đây là một thực trạng xảy ra rất nhiều hiện nay, khi mà các bạn sinh viên học đại học vẫn thất nghiệp, hay buộc phải làm trái ngành. Hiện nay, có tới 70% sinh viên sau khi ra trường làm trái ngành, những kiến thức học được trên giảng đường đại học không thể áp dụng vào thực tế khi đi làm.
Chính vì điều này mà đại học không còn là sự lựa chọn hàng đầu và cũng không còn là mục tiêu của nhiều bạn trẻ nữa.
Học đại học không phù hợp với năng lực thực tế
Thường những trường đại học thuộc top trung hay top đầu, sinh viên sẽ có nhiều cơ hội việc làm hơn sau khi ra trường, thế nhưng, không phải ai cũng có đủ năng lực để lọt vào trường top. Chính vì vậy, thay vì chọn việc “học đại” một trường đại học để lấy cái mác “sinh viên đại học”, nhiều bạn trẻ tự nhận thức được năng lực của mình, chọn phương án thích hợp hơn, phù hợp với bản thân, với đam mê của mình hơn, đó là đi học nghề.
Cách định hướng lựa chọn nghề phù hợp
Câu hỏi “học xong 12 nên học nghề gì?” là một câu hỏi rất lớn và cũng là vấn đề mà cả xã hội, nhà trường đến học sinh, mỗi năm đều phải tìm câu trả lời thông qua những buổi tư vấn hướng nghiệp.
Tuy nhiên, để có thể định hướng lựa chọn nghề nghiệp phù hợp thì quan trọng nhất vẫn là chính bản thân bạn phải hiểu được bản thân muốn gì và cần gì, dưới đây sẽ là một số bí kíp để bạn có thể tìm được ngành nghề phù hợp nhất với bản thân nhé.
- Thứ nhất: hiểu được thế mạnh của mình là gì? Nếu bạn có thế mạnh về ngôn từ, ngoại ngữ thì có thể phát triển ở mảng truyền thông, báo chí…Giỏi toán học và tư duy logic thì nên chọn khối ngành kỹ thuật, công nghệ, nếu bạn có năng khiếu thẩm mỹ, làm đẹp thì có thể tham khảo các ngành spa, makeup, làm đẹp,….
- Thứ hai: lắng nghe mong muốn của bản thân. Bạn sẽ không thể nào học và làm việc mãi với một công việc, một ngành nghề mà mình không yêu thích, không có đam mê cả. Hãy dành thời gian suy nghĩ hoặc tìm đến những người hướng dẫn giàu kinh nghiệm để lắng nghe, phân tích và định hướng con đường tương lai cho mình.
- Thứ ba: vượt qua rào cản định hướng nghề nghiệp của gia đình, xã hội, không nên chọn nghề vì bố mẹ thích, chọn nghề theo bạn bè, hay chọn nghề theo mác, nhãn mà bỏ lỡ công việc yêu thích của mình.
- Thứ tư: tìm hiểu về các lĩnh vực nghề nghiệp trong xã hội và tự mình trải nghiệm, khám phá. Sẽ có rất nhiều ngành nghề để cho bạn lựa chọn, và khi bạn đã làm được tất cả những điều kể trên thì việc chọn nghề sẽ trở nên dễ dàng hơn. Hãy lập danh sách những nghề nghiệp hợp với mong muốn của bạn, chọn ra những ngành nào đang có cơ hội việc làm lớn trên thị trường để đầu tư vào nó. Bạn cũng có thể tự mình trải nghiệm, ví dụ như ngành spa sẽ thường có những khóa học thử cho các bạn học viên trải nghiệm trước khi quyết định học.
Học xong 12 nên học nghề gì?
Để trả lời cho câu hỏi học xong 12 nên học nghề gì thì dưới đây, chúng tôi đã liệt kê ra một số nhóm nghề và một số ngành nghề cụ thể, cùng với những bí kíp định hướng nghề nghiệp đã kể trên để tham khảo và chọn cho mình một ngành nghề phù hợp nhé.
Nhóm ngành kỹ thuật
Đây sẽ là ngành phù hợp hơn với những bạn nam và những bạn có năng khiếu về tư duy logic. Nếu không học đại học, thì với tấm bằng THPT, bạn có thể lựa chọn một số nghề sau:
- Nghề kỹ thuật viên bảo dưỡng ô tô với nhiệm vụ chính là kiểm tra, duy trì, sửa chữa ô tô.
- Nghề công nhân sửa chữa và bảo hành nói chung
- Nghề giám sát và quản lý game
- Công nghệ thông tin – xử lý phần mềm
Nhóm ngành kinh tế
Những bạn đam mê với việc làm kinh tế, nhưng không có kinh nghiệm hay vốn liếng để tự kinh doanh thì có thể chọn làm công việc trong khối ngành kinh tế nhé. Đây sẽ là cơ hội tốt để bạn học hỏi thêm nhiều kinh nghiệm, đồng thời cũng là những ngành có cơ hội phát triển cao trong xã hội.
Một số nghề thuộc nhóm ngành kinh tế bao gồm:
- Ngành thương mại điện tử
- Ngành kế toán, tài chính
- Ngành marketing
Nhóm ngành quản trị dịch vụ nhà hàng – khách sạn
Nhu cầu nhân lực của những ngành này cũng rất lớn, khi chọn theo ngành này, các bạn trẻ cũng có rất nhiều lựa chọn như: Học nấu ăn làm việc tại các nhà hàng; nghề gội đầu dưỡng sinh để làm việc tại các spa thuộc khách sạn; nghề pha chế; nghề làm bánh; hay học để làm lễ tân, dịch vụ khách sạn.
Đây đều là những ngành nghề dễ học, dễ đào tạo, không yêu cầu quá khắt khe về bằng cấp, sẽ là cơ hội tốt cho những bạn trẻ yêu thích những công việc như nấu ăn, làm bánh, hay làm dịch vụ có thể lựa chọn theo học.
Nhóm ngành làm đẹp, thẩm mỹ
Với những bạn có khiếu thẩm mỹ, đồng thời cũng đam mê với làm đẹp, chăm sóc sắc đẹp thì nhóm ngành làm đẹp sẽ rất phù hợp. Với nhóm ngành này, bạn sẽ không cần phải học quá giỏi, chỉ cần có đam mê và kiên trì theo đuổi. Đây cũng là ngành thu hút được rất nhiều bạn trẻ lựa chọn bởi triển vọng nghề nghiệp lớn trong tương lai, cơ hội việc làm lớn khi xã hội
Một số nghề thuộc nhóm ngành làm đẹp mà bạn có thể tham khảo:
- Makeup artist
- Kỹ thuật viên spa
- Kỹ thuật viên massage body
- Thợ nail
- Thợ cắt tóc
- Nghề nối mi
- Nghề gội đầu dưỡng sinh
- ……
Hiện nay, có rất nhiều trường đào tạo chuyên nghiệp cho nhóm nghề này, ví dụ như Seoul Academy, Timona Academy, ANA academy,… đào tạo từ cơ bản tới nâng cao, chuyên nghiệp cho những bạn trẻ muốn theo đuổi ngành làm đẹp này. Thông thường, các khóa học sẽ kéo dài khoảng vài tháng tới 1 năm tùy vào khóa học mà bạn lựa chọn, sau khi học xong, học viên sẽ được cấp chứng chỉ nghề chuyên nghiệp và có thể dễ dàng xin việc tại các spa, thẩm mỹ lớn, nhỏ với mức lương khá cao.
Trong số những nhóm ngành trên, theo nghiên cứu từ thị trường việc làm hiện nay cho thấy và ghi nhận được sự phát triển mạnh mẽ của nhóm ngành làm đẹp. Theo dự đoán từ giới chuyên môn thì ngành thẩm mỹ sẽ phát triển rất mạnh mẽ trong tương lai. Điều này cũng ghi nhận sự quan tâm lớn từ nhiều bạn trẻ. Vì thế, nếu như bạn còn đang phân vân không biết mình nên chọn nghề gì, hãy thử tham khảo nhóm ngành triển vọng này nhé.
Những lưu ý khi chọn nghề
Việc định hướng nghề nghiệp là vô cùng quan trọng, ảnh hưởng tới cả tương lai, vì vậy mà ngay khi ở bước chọn nghề bạn đã phải cân nhắc thật cẩn thận. Ngoài những vấn đề như “học xong 12 nên học nghề gì”, hay bí kíp chọn nghề, những lưu ý dưới đây sẽ giúp bạn có được những bước định hướng đúng đắn hơn cho tương lai của mình.
- Nên định hướng nghề từ sớm, đừng để tới cuối năm lớp 12 mới bắt đầu chọn nghề, bởi việc chọn nghề sẽ mất rất nhiều thời gian. Trước khi chọn nghề, bạn cần thời gian để có thể tự đánh giá năng lực, bản thân, tính cách và sở thích của mình để lựa chọn cho mình trường học hay ngành nghề phù hợp nhất.
- Nên chọn nghề trước, chọn trường học sau.
- Chỉ nên tham khảo, không nên chọn nghề chỉ vì tác động tư tưởng và quan điểm của người khác. Tương lai của bạn hãy do bạn quyết định. Bạn cần phải tham khảo cũng như chắt lọc những thông tin hữu ích cho việc chọn nghề từ những người xung quanh.
- Nên tránh: Chọn nghề theo “nhãn mác” của trường, chọn nghề nhanh gọn theo ý kiến của phụ huynh, chọn nghề theo xu hướng, chọn bừa, chọn đại, chọn theo bạn bè,…
- Và một lưu ý quan trọng khác đó là chọn nghề phải dựa vào tình hình tài chính – sức khỏe của bản thân. Đôi khi việc học đại học quá tốn kém thì chọn học những nghề như spa, nail, mi, phun xăm… lại giúp tiết kiệm chi phí và thời gian hơn, lại nhanh có thể ra nghề với mức lương cao, và phải quan tâm tới sức khỏe nữa nhé. Nếu bạn yêu thích nhưng sức khỏe không cho phép thì cũng khó theo đuổi nghề đến cùng.
Học xong 12 nên học nghề gì là một câu hỏi cũng rất khó để trả lời được một cách chính xác, bởi nó sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố, và quan trọng nhất chính là ở bản thân các bạn trẻ thật sự muốn gì. Hy vọng rằng, với những thông tin được cung cấp ở trên sẽ phần nào giúp các bạn trẻ có được những định hướng đúng đắn trong việc lựa chọn nghề nghiệp tương lai của mình.
Xem thêm bài viết cùng chủ đề:
- Con gái nên học nghề gì để ổn định – Xu hướng lựa chọn nghề cho nữ 2023
- Tư vấn hướng nghiệp là gì? Những tiêu chí lựa chọn nghề nghiệp phù hợp
Bình luận